SỰ PHÁT TRIỂN CỦA NGÂN HÀNG SỐ TRÊN THẾ GIỚI VÀ MỘT SỐ KHUYẾN NGHỊ
DOI:
https://doi.org/10.59266/houjs.2025.678Từ khóa:
ngân hàng số, chuyển đổi số, fintech, neobank, ngân hàng mở, sandboxTóm tắt
Bài viết nghiên cứu các tài liệu có hệ thống về sự phát triển của ngân hàng số trên toàn cầu và tại Việt Nam. Bằng cách phân tích các mô hình kinh doanh tiêu biểu, bài viết làm rõ sự khác biệt giữa các mô hình chuyển đổi số của ngân hàng truyền thống, ngân hàng số thuần túy (neobank) và các phân khúc ngân hàng số đặc trưng tại Việt Nam. Kết quả nghiên cứu cho thấy, mặc dù đã có những bước tiến đáng kể, ngành ngân hàng số Việt Nam vẫn đối mặt với các thách thức về hành lang pháp lý, an ninh mạng và thiếu hụt nhân lực. Từ những phân tích này, nghiên cứu đề xuất một số khuyến nghị chiến lược nhằm thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành, bao gồm việc hoàn thiện khung pháp lý cho ngân hàng số độc lập, phát triển hạ tầng dữ liệu quốc gia và áp dụng các mô hình quản lý linh hoạt (Agile) trong các tổ chức tín dụng.
Tài liệu tham khảo
[1]. Alt, R., Puschmann, T., & Smits, M. (2017). The new kids on the block: How FinTechs and platform economies are changing the financial services industry. Journal of Business Economics, 87(5), 655-680.
[2]. Davis, F. D. (1989). Perceived usefulness, perceived ease of use, and user acceptance of information technology. MIS Quarterly, 13(3), 319-340.
[3]. Deloitte. (2021). Digital banking maturity 2021: The digital gap is closing. https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/ru/Documents/financial-services/deloitte-digital- banking-maturity-2021.pdf
[4]. Euromoney. (2021, July). World’s best digital bank 2021. https://www.euromoney.com/ article/ 2996d4s800y7s22v31j 1j/ awards-for-excellence-2021-worlds- best-digital-bank
[5]. Fintech News Singapore. (2021). Vietnam’s E-wallet market: A deep dive into the top players. Retrieved from https://fintechnews.sg/53801/vietnam/ vietnams-e-wallet-market-a-deep-dive- into-the-top-players/
[6]. Frost & Sullivan. (2020). Ecosystem banking: The future of financial services. https://www.frost.com/frost- perspectives/ecosystem-banking-the- future-of-financial-services/
[7]. Gomber, P., Koch, J., & Thonssen, L. (2017). Digital Finance and FinTech: Current research and future research directions. Journal of Business Economics, 87(5), 537-580.
[8]. J.P. Morgan. (2021). JPM Coin: A deep dive. https://www.jpmorgan.com/ global/treasury-services/jpmcoin-deep- dive
[9]. Kaspersky. (2023). Kaspersky security bulletin 2022: The overall statistics on cybersecurity threats in Vietnam. https://www.kaspersky.com/about/press-releases/2023_kaspersky- security-bulletin-2022-the-overall- statistics-on-cybersecurity-threats-in- vietnam
[10]. Kim, C., Kim, S., & Shin, N. (2009). An empirical study of the factors affecting the adoption of e-banking. Journal of Electronic Commerce Research, 10(3), 112-126.
[11]. King, B. (2018). Bank 4.0: Banking everywhere, never at a bank. Marshall Cavendish.
[12]. Lê, H. V., & Nguyễn, T. T. (2020). Các yếu tố ảnh hưởng đến lòng tin và ý định sử dụng dịch vụ ngân hàng số của khách hàng tại Việt Nam. Tạp chí Khoa học & Công nghệ Việt Nam.
[13]. McKinsey & Company. (2020). Agile in banking: From concept to practice. https://www.mckinsey.com/industries/financial-services/our-insights/agile-in-banking-from-concept-to-practice
[14]. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam. (2020). Thông tư số 16/2020/TT-NHNN về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 23/2014/TT-NHNN hướng dẫn việc mở và sử dụng tài khoản thanh toán tại tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán.
[15]. Oliver Wyman. (2024, September). Five key trends shaping digital banks’ future. https://www.oliverwyman.com/our-expertise/insights/2024/sep/five-key-trends-shaping-digital-banks- future.html
[16]. Rogers, E. M. (1995). Diffusion of innovations (4th ed.). Free Press.
[17]. Statista. (2023). Number of digital banking users worldwide from 2020 to 2024. https://www.statista.com/ statistics/1089182/number-of-digital- banking-users-worldwide/
[18]. Tạp chí Ngân hàng. (2024). Sự phát triển của ngân hàng số trên thế giới. https:// tapchinganhang.gov.vn/su-phat-trien- cua-ngan-hang-so-tren-the-gioi-15249. html
[19]. Techcombank. (2022). Báo cáo thường niên năm 2021. https://www. techcombank.com.vn/ho-so-doanh- nghiep/quan-he-nha-dau-tu/bao-cao- thuong-nien
[20]. Tufano, P. (2003). Financial innovation. In G. M. Constantinides, M. Harris, & G. Stulz (Eds.), Handbook of the Economics of Finance (Vol. 1A, pp. 307-333). Elsevier.
[21]. VietnamWorks. (2022). Báo cáo thị trường nhân sự ngành công nghệ thông tin tại Việt Nam. https://www.vietnamworks.com/hr-insider/bao-cao-thi-truong-nhan-su-nganh-cong-nghe- thong-tin-tai-viet-nam/
[22]. Quyết định số 1813/QĐ-TTg ngày 28 tháng 10 năm 2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam giai đoạn 2021-2025.
