VĂN HÓA SỐ NHƯ CHẤT XÚC TÁC TRONG CHIẾN LƯỢC CHUYỂN ĐỔI SỐ NGÀNH NGÂN HÀNG VIỆT NAM: GÓC NHÌN TỪ LÝ THUYẾT VÀ THỰC TIỄN
DOI:
https://doi.org/10.59266/houjs.2025.699Từ khóa:
chuyển đổi số; chất xúc tác, đổi mới sáng tạo; trải nghiệm khách hàng; văn hóa sốTóm tắt
Chuyển đổi số trong ngành ngân hàng Việt Nam thời gian qua diễn ra mạnh mẽ, song phần lớn tập trung vào đầu tư công nghệ, trong khi yếu tố “văn hóa số” – nền tảng mềm giúp tăng tốc và bền vững hóa chuyển đổi – vẫn chưa được nghiên cứu và đánh giá thỏa đáng. Bài viết này tổng hợp cơ sở lý thuyết về văn hóa số, vai trò của văn hóa số như “chất xúc tác” trong chiến lược chuyển đổi số, và phân tích thực tiễn ngành ngân hàng Việt Nam dựa trên số liệu đã công bố (VNBA, Vietnam Report, nghiên cứu của Ha Minh Son & Nguyen Thuy Linh). Kết quả cho thấy, các ngân hàng sở hữu văn hóa đổi mới, khuyến khích thử nghiệm và đào tạo liên tục thường đạt tốc độ triển khai sản phẩm số nhanh hơn, mức độ hài lòng của khách hàng số cao hơn. Từ đó, bài viết đề xuất một số khuyến nghị về xây dựng tầm nhìn số, đào tạo và đo lường văn hóa số song song với đầu tư công nghệ. Ý nghĩa của nghiên cứu này là nhấn mạnh yếu tố “con người và văn hóa” – điều kiện đủ để chuyển đổi số ngành ngân hàng thành công.
Tài liệu tham khảo
[1]. Covey, S. R. (2013). The 7 habits of highly effective people: Powerful lessons in personal change. Simon & Schuster.
[2]. Deloitte. (2021). Digital banking maturity 2021. https://www2.deloitte. com/global/en/pages/financial- services/articles/digital-banking- maturity.html
[3]. Ha, M. S., & Nguyen, T. L. (2022). Transforming banking services in Vietnam: The role of digital transformation and digital culture. Vietnam Journal of Banking and Finance, 9(4), 45-60.
[4]. Hair, J. F. J., Black, W. C., Babin, B. J.,& Anderson, R. E. (2010). Multivariate data analysis. Prentice-Hall.
[5]. Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA). (2023). Báo cáo thường niên ngành ngân hàng Việt Nam 2022. https://vnba. org.vn
[6]. Keller, T. E., Cusick, G. R., & Courtney, M. E. (2007). Approaching the transition to adulthood: Distinctive profiles of adolescents aging out of the child welfare system. Social Services Review, 81, 453-484.
[7]. Lance, L. (2011). Nonproduction benefits of education: Crime, health, and good citizenship. In Handbook of the economics of education (Vol. 4, pp. 183-282). https://doi.org/10.1016/ B978-0-444-53444-6.00002-X
[8]. Lodewijkx, H. F. M. (2001, May 23). Individual-group continuity in cooperation and competition under varying communication conditions. Current Issues in Social Psychology, 6(12), 166-182. http://www.uiowa.edu/ grpproc/crisp/crisp.htm
[9]. MIT Sloan Management Review. (2020). The culture factor: Using culture as a lever for digital transformation. https://sloanreview.mit.edu
[10]. National Fire Protection Association. (2009). Fundamentals of fire fighting skills (2nd ed.). Jones and Bartlett.
[11]. Nguyen, V. T. (2003). Quản trị tài chính doanh nghiệp. NXB Thống Kê.
[12]. Ochs, S. (2004). A history of nerve functions: From animal spirits to molecular mechanisms. http://www. ebrary.com/corp/
[13]. Senior, B., & Swailes, S. (2007). Inside management teams: Developing a teamwork survey instrument. British Journal of Management, 18, 138-153. https://doi.org/10.1111/j.1467-8551.2006.00507.x
[14]. The CCH Macquarie dictionary of business. (1993). CCH Australia.
[15]. TPBank. (2022). Annual report 2021. https://tpb.vn
[16]. Vietnam Report. (2023). Báo cáo Chuyển đổi số ngành ngân hàng Việt Nam 2023. https://vietnamreport.net.vn
[17]. Vietcombank. (2022). Annual report 2021. https://vietcombank.com.vn
[18]. Williams, J. H. (2008). Employee engagement: Improving participation in safety. Professional Safety, 53(12), 40-45.
[19]. Wolchik, S. A., West, S. G., Sandler, I. N., Tein, J. Y., Coatsworth, D., Lengua, L., ... Griffin, W. A. (2000). An experimental evaluation of theory- based mother and mother-child programs for children of divorce. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 68, 843-856.
[20]. World Bank. (2022). Vietnam digital transformation report. https://www. worldbank.org
