KẾ TOÁN SỐ VÀ BÁO CÁO TÀI CHÍNH THEO THỜI GIAN THỰC: TƯƠNG LAI CỦA QUẢN TRỊ DOANH NGHIỆP
DOI:
https://doi.org/10.59266/houjs.2025.929Từ khóa:
báo cáo tài chính theo thời gian thực, chuyển đổi số, kế toán số, quản trị doanh nghiệpTóm tắt
Trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ, kế toán số và báo cáo tài chính theo thời gian thực (real-time reporting) trở thành xu hướng tất yếu nhằm nâng cao tính minh bạch, kịp thời và hiệu quả trong quản trị doanh nghiệp. Bài viết phân tích cơ sở lý luận, kinh nghiệm quốc tế và thực trạng ứng dụng kế toán số tại Việt Nam, từ đó làm rõ vai trò của báo cáo tài chính thời gian thực trong hỗ trợ ra quyết định, kiểm soát rủi ro và tối ưu nguồn lực. Trên cơ sở đó, tác giả đề xuất một số giải pháp thúc đẩy triển khai kế toán số và báo cáo thời gian thực tại doanh nghiệp Việt Nam, góp phần nâng cao năng lực quản trị và phát triển bền vững trong nền kinh tế số.
Tài liệu tham khảo
[1]. Accounting and Corporate Regulatory Authority. (n.d.). Who needs to file financial statements? Retrieved August 28, 2025, from https://www.acra.gov. sg/xbrl-filing-and-resources/who- needs-to-file-financial-statements
[2]. Bộ Thông tin và Truyền thông. (2023, ngày 29 tháng 12). Quyết định số 2568/ QĐ-BTTTT về việc ban hành Khung Kiến trúc Chính phủ điện tử Việt Nam, phiên bản 3.0, hướng tới Chính phủ số.
[3]. Davis, J. H., Schoorman, F. D., & Donaldson, L. (1997). Toward a stewardship theory of management. Academy of Management Review, 22(1), 20-47. https://doi.org/10.5465/ amr.1997.9707180258
[4]. Deloitte. (2025a). CFO Signals™: 1Q 2025. Deloitte Insights. https://www2. deloitte.com/us/en/insights/topics/ strategy/1q-2025-cfo-signals-survey. html
[5]. Deloitte. (2025b). Asia Pacific CFO Survey 2025. Deloitte Insights. https:// www2.deloitte.com/us/en/insights/ topics/strategy/apac-cfo-2025-survey- report.html
[6]. European Securities and Markets Authority. (2023, September 6). ESEF Reporting Manual. Retrieved from https://www.esma.europa.eu/databases- library/working-groups/esef-xbrl
[7]. Han, H., Shiwakoti, R. K., Jarvis, R., Mordi, C., & Botchie, D. (2023). Accountingandauditingwithblockchain technology and artificial intelligence: A literature review. International Journal of Accounting Information Systems, 48, 100598. https://doi.org/10.1016/j. accinf.2022.100598
[8]. Hiatt, J. M. (2006). ADKAR: A model for change in business, government and our community. Prosci.
[9]. HM Revenue & Customs. (2022, September 30). Completing your Company Tax Return. Retrieved from https://www.gov.uk/guidance/the- company-tax-return-guide
[10]. IBM Security. (2023, July 24). Cost of a Data Breach Report 2023. IBM Corporation. https://www.ibm.com/rep orts/data-breach
[11]. ICAEW. (2024, January 25). Finance leaders highlight AI skills shortage. Institute of Chartered Accountants in England and Wales. https://www. icaew.com/insights/viewpoints-on-the- news/2024/jan-2024/finance-leaders- highlight-ai-skills-shortage
[12]. IFRS Foundation. (2023). IFRS Accounting Taxonomy 2023. Retrieved August 28, 2025, from https://www.ifrs. org/projects/work-plan/ifrs-taxonomy- update-2023/
[13]. IFRS Foundation. (2023). Use of IFRS Standards around the world. Retrieved August 28, 2025, from https://www. ifrs.org/use-around-the-world/use-of- ifrs-standards-by-jurisdiction/
[14]. Jensen, M. C., & Meckling, W. H. (1976). Theory of the firm: Managerial behavior, agency costs and ownership structure. Journal of Financial Economics, 3(4), 305-
https://doi.org/10.1016/0304- 405X(76)90026-X
[15]. Kanaparthi, V. (2024). Exploring the impact of Blockchain, AI, and ML on financial accounting efficiency and transformation. arXiv. https://doi. org/10.48550/arXiv.2401.15715
[16]. Liao, K., Lin, L., & Sun, Y. (2025). Blockchain adoption and corporate financial reporting quality. Journal of Accounting and Public Policy, 49, 107265. https://doi.org/10.1016/j.jacc pubpol.2024.107265
[17]. MISA. (2025). Digital ecosystem helps businesses operate effectively based on data. Vietnam.vn. Retrieved August 28, 2025, from https://www.vietnam.vn/ en/he-sinh-thai-so-giup-doanh-nghiep- van-hanh-hieu-qua-dua-tren-du-lieu
[18]. Nguyen, T. T. T., Nguyen, T. D. L., & Nguyen, C. T. D. T. (2025). Digital transformation in the accounting sector of Vietnamese SMEs. International Journal of Advanced Multidisciplinary Research and Studies, 5(5). Retrieved from https://www.multiresearchjournal. com/arclist/list-2025.5.5/id-4865
[19]. Prosci. (2022). ADKAR: A proven model for individual change. Retrieved August 28, 2025, from https://www. prosci.com/methodology/adkar
[20]. PwC Deutschland. (2025). Finance Transformation. PwC. Truy cập từ https://www.pwc.de/en/finance- transformation.html
[21]. PwC Singapore. (2025). Digital transformation for small and medium businesses. PwC. Truy cập từ https:// www.pwc.com/sg/en/services/reim agine-digital/digital-transformation- for-small-and-medium-businesses.html
[22]. Sun, Y., Li, J., Lu, M., & Guo, Z. (2024). Study of the impact of the Big Data era on accounting and auditing. arXiv. https://arxiv.org/abs/2401.11249
[23]. Thủ tướng Chính phủ. (2020, June 3). Quyết định số 749/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.
[24]. Trang, P., Hong, P., Yen, T. N., & Binh, N. (2022). Đánh giá thực trạng ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác kế toán của các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Hà Nội: Ý nghĩa đối với kế toán điện tử. Tạp chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, 5(4), 1660-1673. https://doi. org/10.31817/vjas.2020.5.4.05
[25]. Trigo, A., Belfo, F., & Estébanez, R. P. (2014). Accounting information systems: The challenge of the real- time reporting. Procedia Technology, 16, 118-127. https://doi.org/10.1016/j. protcy.2014.10.075
[26]. U.S. Securities and Exchange Commission. (2017, July 14). Interactive data for financial reporting. https://www.sec.gov/files/interact ivedata-secg.htm
