SANDBOX TÀI CHÍNH: KINH NGHIỆM QUỐC TẾ VÀ KHUYẾN NGHỊ CHO VIỆT NAM
DOI:
https://doi.org/10.59266/houjs.2025.972Keywords:
sandbox tài chính, đổi mới sáng tạo, fintech, chính sách tài chính, Việt NamAbstract
Nghiên cứu phân tích cơ chế sandbox tài chính như một công cụ chính sách linh hoạt nhằm cân bằng giữa thúc đẩy đổi mới sáng tạo và đảm bảo giám sát pháp lý trong lĩnh vực tài chính. Trên cơ sở tổng hợp các khung lý thuyết về đổi mới sáng tạo, điều tiết linh hoạt, quản trị rủi ro và chính sách công, bài viết phân tích kinh nghiệm triển khai sandbox tại Anh, Singapore, Úc và Hàn Quốc những quốc gia tiên phong trong lĩnh vực này. Kết quả chỉ ra rằng, sandbox tài chính phát huy hiệu quả khi hội tụ ba điều kiện then chốt: (i) thiết kế linh hoạt và thích ứng; (ii) quy trình vận hành minh bạch, có thể dự đoán; (iii) gắn kết chặt chẽ với chiến lược phát triển quốc gia. Nghiên cứu đánh giá thực trạng sandbox tại Việt Nam, từ khi manh nha ý tưởng năm 2019 đến khi ban hành Nghị định số 94/2025/NĐ-CP khuôn khổ thử nghiệm có kiểm soát đầu tiên cho FinTech, gồm các lĩnh vực như P2P Lending, Open API và chấm điểm tín dụng. Từ đó, bài viết đề xuất các khuyến nghị chính sách nhằm mở rộng phạm vi, hoàn thiện cơ chế vận hành và nâng cao năng lực giám sát, hướng tới việc định vị sandbox như một công cụ chính sách chiến lược trong kỷ nguyên tài chính số.
References
[1]. Arner, D. W., Barberis, J., & Buckley, R. P. (2017). FinTech and RegTech: Enabling innovation while preserving financial stability. Georgetown Journal of International Affairs, 18(3), 47-58.
[2]. Armstrong, A., Bailey, J., & Rees, R. (2019). Regulatory sandboxes: Global developments and policy perspectives. Journal of Financial Regulation, 5(2), 85-110. https://doi. org/10.1093/jfr/fjz009
[3]. Baldwin, R., Cave, M., & Lodge, M. (2012). Understanding regulation: Theory, strategy, and practice (2nd ed.). Oxford University Press.
[4]. Chính phủ Việt Nam. (2025). Nghị định số 94/2025/NĐ-CP về cơ chế thử nghiệm có kiểm soát trong lĩnh vực công nghệ tài chính. Hà Nội: Văn phòng Chính phủ.
[5]. CIEM. (2022). Báo cáo thường niên Kinh tế Việt Nam 2022. Hà Nội: Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương.
[6]. Financial Conduct Authority. (2015). Regulatory sandbox. FCA. https://www.fca.org.uk/publication/research/ regulatory-sandbox.pdf
[7]. Financial Conduct Authority. (2017). Regulatory sandbox lessons learned report. FCA. https://www.fca.org. uk/publication/research-and-data/ regulatory-sandbox-lessons-learned.pdf
[8]. Jorion, P. (2007). Value at risk: The new benchmark for managing financial risk (3rd ed.). McGraw-Hill.
[9]. Lee, J. (2021). Korea’s financial regulatory sandbox: Early outcomes and policy implications. Asian Journal of Law and Economics, 12(1), 33-52. https://doi.org/10.1515/ajle-2020-0056
[10]. Monetary Authority of Singapore. (2016). FinTech regulatory sandbox guidelines. MAS. https://www.mas. gov.sg/regulation/sandbox
[11]. Monetary Authority of Singapore. (2019). Sandbox Express. MAS. https://www.mas.gov.sg/news/media- releases/2019/mas-launches-sandbox- express-for-fintech-experiments
[12]. North, D. C. (1990). Institutions, institutional change and economic performance. Cambridge University Press.
[13]. OECD. (2020). The regulatory sandbox in financial services. OECD Publishing. https://doi.org/10.1787/3a9b8f2e-en
[14]. Schumpeter, J. A. (1934). The theory of economic development. Harvard University Press.
[15]. Tan, J., & Low, K. (2020). Singapore’s FinTech regulatory sandbox: Balancing innovation and regulation. Journal of Banking Regulation, 21(3), 237-252. https://doi.org/10.1057/s41261-019- 00104-5
[16]. World Bank. (2020). Regulatory sandboxes and innovation hubs: Tools for financial inclusion? Washington, DC: World Bank Group.
