CÁC LÝ THUYẾT NỀN TẢNG TRONG NGHIÊN CỨU VỀ TÁC ĐỘNG CỦA NỘI DUNG DO NGƯỜI DÙNG VÀ NHÀ TIẾP THỊ TẠO RA ĐẾN HÀNH VI MUA HÀNG
DOI:
https://doi.org/10.59266/houjs.2025.974Keywords:
nội dung do người dùng tạo ra (UGC), nội dung do nhà tiếp thị tạo ra (MGC), lý thuyết nền tảng, hành vi mua hàng, truyền thông sốAbstract
Trong bối cảnh truyền thông số phát triển mạnh mẽ, nội dung do người dùng tạo ra (User-Generated Content - UGC) và nội dung do nhà tiếp thị tạo ra (Marketer- Generated Content - MGC) đang trở thành hai yếu tố trọng yếu ảnh hưởng đến hành vi mua hàng của người tiêu dùng. Nghiên cứu này nhằm hệ thống hóa và phân loại các lý thuyết nền tảng được sử dụng trong các công trình khoa học quốc tế về tác động của UGC và MGC đến hành vi người tiêu dùng, qua đó nhận diện xu hướng tích hợp giữa các khung lý thuyết truyền thống và hiện đại trong bối cảnh kinh tế số. Bằng phương pháp tổng quan tài liệu có hệ thống (Systematic Literature Review - SLR), bài viết phân tích hơn 120 công trình nghiên cứu được công bố giai đoạn 2008-2024 thuộc các lĩnh vực marketing, truyền thông và hành vi người tiêu dùng. Kết quả cho thấy bốn nhóm lý thuyết phổ biến: (1) Nhóm hành vi và nhận thức (TPB, TRA, TAM, UGT); (2) Nhóm xã hội và quan hệ (SIT, SET); (3) Nhóm truyền thông và thuyết phục (Nguồn tin cậy, ELM); và (4) Nhóm giá trị và đồng sáng tạo (Service-Dominant Logic, Customer Engagement). Nghiên cứu góp phần bổ sung nền tảng lý luận cho lĩnh vực marketing số và đưa ra hàm ý quản trị cho doanh nghiệp trong việc xây dựng chiến lược nội dung hiệu quả nhằm thúc đẩy hành vi mua hàng trong môi trường trực tuyến.
References
[1]. Ajzen, I. (1991). The theory of planned behavior. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 50(2), 179-211. https://doi.org/10.1016/0749-5978(91)90020-T
[2]. Balasubramaniam, N. (2009). User- generated content. In Proceedings of the Seminar of Advanced Topics on the Business Aspects of the Internet of Things (pp. 28-33).
[3]. Benlian, A., Titah, R., & Hess, T. (2012). Differential effects of provider recommendations and consumer reviews in e-commerce transactions: An experimental study. Journal of Management Information Systems, 29(1), 237-272. https://doi.org/10.2753/ MIS0742-1222290107
[4]. Bhattacherjee,A. (2001). Understanding information systems continuance: An expectation-confirmation model. MIS Quarterly, 25(3), 351-370.
[5]. Blau, P. M. (1964). Justice in social exchange. Sociological Inquiry, 34(2), 193-206. http://dx.doi.org/10.1111/ j.1475-682X.1964.tb00583.x
[6]. Bourdieu, P. (1986). The forms of capital. In J. Richardson (Ed.), Handbook of theory and research for the sociology of education (pp. 15-29). Greenwood.
[7]. Brodie, R. J., Ilić, A., Jurić, B., & Hollebeek, L. D. (2013). Consumer engagement in a virtual brand community: An exploratory analysis. Journal of Business Research, 66(1), 105-114. https://doi.org/10.1016/j. jbusres.2011.07.029
[8]. Bruce, N. I., Becker, M., & Reinartz, W. (2020). Communicating brands in television advertising. Journal of Marketing Research, 57(2), 236-256.
[9]. Casoto, P., Dattolo, A., Ferrara, F., Omero, P., Pudota, N., & Tasso, C. (2008). Generating and sharing personal information spaces. Proceedings of the Adaptation for the Social Web Workshop, Adaptive Hypermedia 2008, Hannover, Germany.
[10]. Castillo-Abdul, B., Ortega-Fernández, E., & Romero-Rodríguez, L. M. (2022). Corporate social responsibility communication of male luxury fashion brands: Analysis on Instagram, Facebook and TikTok. Management Decision. Advance online publication. https://doi.org/10.1108/MD-09-2022- 1316
[11]. Chen, H., Ma, D., & Sharma, B. (2023). Short video marketing strategy: Evidence from successful entrepreneurs on TikTok. Journal of Research in Marketing and Entrepreneurship, 26(1). https://doi.org/10.1108/JRME-11-2022-0134
[12]. Colicev, A., Kumar, A., & O’Connor, P. (2019). Modeling the relationship between firm and user-generated content and the stages of the marketing funnel. International Journal of Research in Marketing, 36(1), 100-116. https://doi. org/10.1016/j.ijresmar.2018.09.005
[13]. Daugherty, T., Eastin, M. S., & Bright, L. (2008). Exploring consumer motivations for creating user-generated content. Journal of Interactive Advertising, 8(2), 16-25.
[14]. Davis, F. D. (1986). A technology acceptance model for empirically testing new end-user information systems: Theory and results (Doctoral dissertation). Massachusetts Institute of Technology, Sloan School of Management.
[15]. Entman, R. M. (1993). Framing: Toward clarification of a fractured paradigm. Journal of Communication, 43(4), 51-58. https:// doi.org/10.1111/j.1460-2466.1993.tb01304.x
[16]. Festinger, L. (1954). A theory of social comparison processes. Human Relations, 7(2), 117-140. http://dx.doi. org/10.1177/001872675400700202
[17]. Gefen, D., & Straub, D. (2004). Consumer trust in B2C e-commerce and the importance of social presence: Experiments in e-products and e-services. Omega, 32(6), 407-424. https://doi.org/10.1016/j. omega.2004.01.006
[18]. Goh, K. Y., Heng, C. S., & Lin, Z. (2013). Social media brand community and consumer behavior: Quantifying the relative impact of user- and marketer- generated content. Information Systems Research, 24(1), 88-107.
[19]. Green, M. C., & Brock, T. C. (2000). The role of transportation in the persuasiveness of public narratives. Journal of Personality and Social Psychology, 79(5), 701-721.
[20]. Hollebeek, L. D. (2011). Demystifying customer brand engagement: Exploring the loyalty nexus. Journal of Marketing Management, 27(7-8), 785-807. https:// doi. org/ 10. 1080/ 026725 7X.2010.500132
[21]. Hovland, C. I., Janis, I. L., & Kelley, H. H. (1953). Communication and persuasion. New Haven, CT: Yale University Press.
[22]. Islam, J. U., & Rahman, Z. (2017). The impact of online brand community characteristics on customer engagement: An application of the Stimulus-Organism-Response paradigm. Telematics and Informatics, 34(4), 96-109.
[23]. Katz, E. (1957). The two-step flow of communication: An up-to-date report on a hypothesis. Public Opinion Quarterly, 21(1), 61-78.
[24]. Katz, E., Blumler, J. G., & Gurevitch, M. (1973). Uses and gratifications research. Public Opinion Quarterly, 37(4), 509-523. https://doi.org/10.1086/268109 [25]. Keller, K. L. (1993). Conceptualizing, measuring, and managing customer-based brand equity. Journal of Marketing, 57(1), 1-22. http://dx.doi. org/10.2307/1252054
[26]. Kelman, H. C. (1958). Compliance, identification, and internalization: Three processes of attitude change. Journal of Conflict Resolution, 2(1), 51-60. https:// doi.org/10.1177/002200275800200106
[27]. Krumm, J., Davies, N., & Narayanaswami, C. (2008). User- generated content. IEEE Pervasive Computing, 7(4), 10-11.
[28]. Malthouse, E. C., Calder, B. J., Kim, S. J., & Vandenbosch, M. (2016). Evidence that user-generated content that produces engagement increases purchase behaviours. Journal of Marketing Management, 32(5-6), 427-445. https://doi.org/10.1080/026725 7X.2016.1148066
[29]. Meire, M., Hewett, K., Ballings, M., Kumar, V., & Van den Poel, D. (2019). The role of marketer-generated content in customer engagement marketing. Journal of Marketing, 83(6), 21-42.
[30]. Muniz, A. M., & O’Guinn, T. C. (2001). Brand community. Journal of Consumer Research, 27(4), 412-432. https://doi.org/10.1086/319618
[31]. Petty, R. E., & Cacioppo, J. T. (1986). The elaboration likelihood model of persuasion. Advances in Experimental Social Psychology, 19, 123-205.
[32]. Rahman, Z. T., Lal, R., & Rena, R. (2024). Challenges of communication with Gen-Z in the era of artificial intelligence-interceded digital economy. Journal of Digital Communication Studies, 12(1), 22-35.
[33]. Schivinski, B., & Dabrowski, D. (2016). The effect of social media communication on consumer perceptions of brands. Journal of Marketing Communications, 22(2),189-214. https://doi.org/10.1080/13527266.2013.871323
[34]. Shim, S., & Lee, B. (2009). Internet portals strategic utilization of UCC and Web 2.0 ecology. Decision Support Systems, 47(4), 415-423.
[35]. Tajfel, H., & Turner, J. C. (1979). An integrative theory of intergroup conflict. In W. G. Austin & S. Worchel (Eds.), The social psychology of intergroup relations (pp. 33-47). Monterey, CA: Brooks/Cole.
[36]. Vargo, S. L., & Lusch, R. F. (2004). Evolving to a new dominant logic for marketing. Journal of Marketing, 68(1), 1-17.
[37]. Vickery, G., & Wunsch-Vincent, S. (2007). Participative web and user- created content: Web 2.0, wikis and social networking. Paris: Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD).
[38]. Zhao, Y., Fan, Z., & Zhu, Q. (2012). Conceptual analysis and research progress of user-generated content (UGC). Chinese Journal of Librarianship, 38(5), 68-81.
