NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ BÊN TRONG TÁC ĐỘNG ĐẾN MỨC ĐỘ CHUYỂN ĐỔI SỐ TRONG CÁC DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TRONG NGÀNH THƯƠNG MẠI VÀ DỊCH VỤ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG - ĐỀ XUẤT MÔ HÌNH VÀ THANG ĐO
DOI:
https://doi.org/10.59266/houjs.2025.975Keywords:
Nhân tố ảnh hưởng, quyết định chuyển đổi số, doanh nghiệp tư nhân nhỏ và vừa, Thành phố Hải PhòngAbstract
Bài viết đã tổng quan những nghiên cứu trong nước và nước ngoài về chuyển đổi số (CĐS) và những yếu tố bên trong tác động đến mức độ CĐS trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Dựa trên 3 lý thuyết: lý thuyết năng lực động, lý thuyết đổi mới sáng tạo, lý thuyết tổ chức học hỏi, bài báo đã đưa ra các nhân tố bên trong tác động đến mức độ CĐS của các doanh nghiệp tư nhân nhỏ và vừa trong ngành thương mại và dịch vụ (TM và DV) trên địa bàn thành phố Hải Phòng bao gồm: (1) mô hình kinh doanh, (2) chiến lược doanh nghiệp, (3) nguồn nhân lực, (4) hạ tầng cơ sở vật chất và công nghệ, (5) văn hóa tổ chức, và (6) năng lực tài chính. Đồng thời, nghiên cứu xây dựng bộ thang đo mức độ ảnh hưởng của chuyển đổi số tại các doanh nghiệp này, và đưa ra gợi mở hướng nghiên cứu về định lượng cho các DNNVV trong ngành TM&DV trên địa bàn thành phố Hải Phòng trong tương lai gần.
References
[1]. Bùi Thị Hồng Dung (2023), “Chuyển đổi số trong doanh nghiệp: Tư duy và hành động mới”, Con số và sự kiện, no.3 - tr.17-19.
[2]. Chử Bá Quyết (2021), Nghiên cứu khám phá các nhân tố ảnh hưởng đến chuyển đổi số thành công của doanh nghiệp ở Việt Nam, Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng, số 233, tháng 10 năm 2021
[3]. Nguyễn Thị Mỹ Hằng, Nguyễn Thị Minh Thúy (2022), “Thực trạng chuyển đổi số tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam”, Tạp chí Nghiên cứu Khoa học Công đoàn, Số 26, tháng 05/2023.
[4]. Nguyễn Thị Loan (2023), “Thúc đẩy chuyển đổi số nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa”, Nghiên cứu Tài chính Kế toán, no.02 - tr.65-69.
[5]. Phan Phước Long; Nguyễn Thế Anh (2021), “Một số đánh giá tác động của chuyển đổi số đến các doanh nghiệp Việt Nam”, Đặc san phát triển kinh tế - xã hội, no.11+12 - tr.33-37
[6]. Vũ Minh Khương (2021), “Nắm bắt xu thế và chuyển đổi số: hành trình để doanh nghiệp kiến tạo tương lai”, Khoa học & công nghệ Việt Nam. No. 07A - tr.4 -8.
[7]. Vũ Trọng Nghĩa (2021), “Chuyển đổi số tại các doanh nghiệp Việt Nam: Thực trạng và thách thức”, Tạp chí Công thương, no.12 - tr.110-115.
[8]. Argyris C., Schön D. A. (1978). Organizational learning. Addison- Wesley Pub. Co.
[9]. Bharadwaj, A., El Sawy, O. A., Pavlou, P. A., & Venkatraman, N. (2013). Digital business strategy: Toward a next generation of insights. MIS Quarterly.
[10]. Berman S. J. (2012), “Digital transformation: Opportunities to create new business models”, Strategy & Leadership, 40(2), 16-24.
[11]. Bouwman Harry, Nikou Shahrokh, Reuver Markde (2019), “Digitalization, business models, and SMEs: How do business model innovation practices improve performance of digitalizing SMEs?”, Telecommunications Policy, Volume 43, Issue 9, 101828.
[12]. Carolis, A. De, Macchi, M., Negri, E., Terzi, S. (2017). A Maturity Model for Assessing the Digital Readiness of Manufacturing Companies. In: Lödding, H., Riedel, R., Thoben, KD., von Cieminski, G., Kiritsis, D. (eds) Advances in Production Management Systems. The Path to Intelligent, Collaborative and Sustainable Manufacturing. APMS 2017. IFIP Advances in Information and Communication Technology, vol 513. Springer, Cham. https://doi. org/10.1007/978-3-319-66923-6_2
[13]. Costa Lais Santiago da, Munhoz Igor Polezi, Pereira Luciana, Akkari Alessandra Cristina Santos (2020), “Assessing the digital maturity of micro and small enterprises: a focus on an emerging market”, Procedia Computer Science, Volume 200, Pages 175-184.
[14]. Dorner O., Rundel S. (2021), “Organizational Learning and Digital Transformation: A Theoretical Framework”. In: Ifenthaler, D., Hofhues, S., Egloffstein, M., Helbig,
[15]. C. (eds) Digital Transformation of Learning Organizations. Springer, Cham.
[16]. Georg Thomas (2020), “Digital Maturity of HR in SMEs”, European Journal of Economics and Business Studies, 6(1):56.
[17]. Goerzig David, Bauernhansl Thomas (2018), “Enterprise Architectures for the Digital Transformation in Small and Medium-sized Enterprises”, Procedia CIRP, Volume 67, Pages 540-545.
[18]. Helfat C. E., Winter S. G. (2011), “Untangling dynamic and operational capabilities: Strategy for the (N) ever-changing world”, Strategic Management Journal, 32(11), 1243-1250.
[19]. Kane, G. C., Palmer, D., Phillips, A. N., Kiron, D., & Buckley, N. (2015). Strategy, not technology, drives digital transformation. MIT Sloan Management Review.
[20]. Leipzig T. von, Gamp M., Manz D., Schöttle K., Ohlhausen P., Oosthuizen G., Palm D., Leipzig K. von (2017), “Initialising Customer-orientated Digital Transformation in Enterprises”, Procedia Manufacturing, Volume 8, Pages 517-524.
[21]. Matarazzo Michela, Penco Lara, Profumo Giorgia, Quaglia Roberto (2021), “Digital transformation and customer value creation in Made in Italy SMEs: A dynamic capabilities perspective”, Journal of Business Research, Volume 123, Pages 642-656.
[22]. Matt, C., Hess, T., & Benlian, A. (2015). Digital transformation strategies. Business & Information Systems Engineering.
[23]. Mikalef, P., & Pateli, A. (2017). Information technology-enabled dynamic capabilities and their impact on firm performance.
[24]. Osterwalder A., Pigneur Y. (2010). Business model generation: a handbook for visionaries, game changers, and challengers. In John Wiley & Sons. John Wiley & Sons.
[25]. Peng Yongzhang, Tao Changqi (2022), “Can digital transformation promote enterprise performance? -From the perspective of public policy and innovation”, Journal of Innovation & Knowledge, Volume 7, Issue 3, 100198.
[26]. Rogers E. (1962, 1995), Diffusion of innovations (4th ed). Free Press of Glencoe.
[27]. Santos, R. C., Martinho, J. L. (2020), “An Industry 4.0 maturity model proposal”, Journal of Manufacturing Technology Management, vol. 31, no. 5, pp. 1023-1043.
[28]. Sinyuk Tatiana, Panfilova Elena, Pogosyan Ruzanna (2021), “Digital transformation of SME business models as a factor of sustainable socio- economic development”, E3S Web Conf., International Scientific Forum on Sustainable Development and Innovation, Volume 295, 01028.
[29]. Susanti, D., Wibowo, A., & Astuti, E. (2023). The impact of financial and managerial capabilities on digital transformation in SMEs.
[30]. Teece D. (2007), “Explicating dynamic capabilities: the nature and microfoundations of (sustainable) enterprise performance”. Strategic Management Journal, 28(13), 1319-1350.
[31]. Teece D., Leih S. (2016). “Uncertainty, Innovation, and Dynamic Capabilities: An Introduction”. California Management Review, 58(4), 5-12.
[32]. Teece D., Pisano G., Shuen A. (1997), “Dynamic capabilities and strategic management”, Strategic Management Journal, 18(7), 509-533.
[33]. Tilson D., Lyytinen K., Sørensen C. (2010), “Research Commentary - Digital Infrastructures: The Missing IS Research Agenda,” Information Systems Research (21:4), pp. 748-759.
[34]. Vial G. (2019). “Understanding digital transformation: A review and a research agenda”. Journal of Strategic Information Systems, 28(2), 118-144.
[35]. Warner, K. S. R., & Wäger, M. (2019). Building dynamic capabilities for digital transformation: An ongoing process of strategic renewal. Long Range Planning, 52(3), 326-349. https://doi. org/10.1016/j.lrp.2018.12.001
[36]. Yoo Y., Hendfridsson O., Lyytinen K. (2010), “The new organizing logic of Digital Innovation. An Agenda Information System Research”. Inf. Syst. Res., 21, 724-735.
[37]. Yousaf Z., Radulescu M., Sinisi C. I., Serbanescu L., Păunescu L. M. (2021). “Towards sustainable digital innovation of SMEs from the developing countries in the
[38]. context of the digital economy and frugal environment”. Sustainability, 13(10), 5715.
[39]. Zhou Yu, Cheng Yuan, Zou Yunqing, Liu Guangjian (2021), “e-HRM: A meta-analysis of the antecedents, consequences, and cross-national moderators”, Human Resource Management Review.
