TĂNG CƯỜNG PHÁT TRIỂN NGÂN HÀNG SỐ TẠI VIỆT NAM ĐÁP ỨNG NHU CẦU CUỘC CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP 4.0
DOI:
https://doi.org/10.59266/houjs.2025.690Từ khóa:
ngân hàng số, Việt Nam, cuộc cách mạng công nghiệp 4.0Tóm tắt
Bài viết tập trung phân tích quá trình phát triển ngân hàng số tại Việt Nam trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (CMCN 4.0) với sự bùng nổ của các công nghệ như AI, blockchain, big data và IoT. Các lý thuyết nền tảng như đổi mới công nghệ, mô hình chấp nhận công nghệ (TAM), hệ sinh thái số và tổ chức thích nghi được vận dụng để lý giải vai trò và động lực của chuyển đổi số trong lĩnh vực ngân hàng. Phương pháp nghiên cứu định tính được sử dụng để tổng hợp tài liệu, so sánh kinh nghiệm quốc tế và phân tích thực tiễn tại Việt Nam.
Kết quả nghiên cứu cho thấy Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu đáng ghi nhận trong phát triển ngân hàng số như tỷ lệ người dùng tăng mạnh, giao dịch điện tử tăng trưởng nhanh và nhiều ngân hàng đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng công nghệ. Tuy nhiên, vẫn tồn tại các hạn chế như chênh lệch giữa các ngân hàng, hạ tầng CNTT lạc hậu, thiếu hụt nhân lực công nghệ cao, rào cản pháp lý và sự chênh lệch về nhận thức giữa các vùng miền. Từ đó, bài viết đề xuất 5 nhóm giải pháp toàn diện nhằm nâng cao hiệu quả phát triển ngân hàng số, gồm: hợp tác công nghệ, hiện đại hóa hạ tầng, phát triển nguồn nhân lực, hoàn thiện pháp lý và thúc đẩy phổ cập tài chính số.
Tài liệu tham khảo
[1]. Bùi, L. G. (2024). Giải pháp phát triển ngân hàng số tại Việt Nam. Tạp chí Công Thương. https://ojs.tapchicongthuong.vn/vi/ojs-post/giai-phap-phat-trien-ngan-hang-so-tai-viet-nam-105895. htm
[2]. Davis, F. D. (1989). Perceived usefulness, perceived ease of use, and user acceptance of information technology. MIS Quarterly, 13(3), 319-340.
[3]. Donaldson, L. (2001). The contingency theory of organizations. Sage Publications.
[4]. Đặng, M. L. (2025). Ảnh hưởng của chuyển đổi số đến năng lực cạnh tranh của ngân hàng thương mại cổ phần trên địa bàn thành phố Hà Nội. Tạp chí Kinh tế và Dự báo. https://kinhtevadubao.vn/anh-huong-cua-chuyen-doi-so-den- nang-luc-canh-tranh-cua-ngan-hang- thuong-mai-co-phan-tren-dia-ban- thanh-pho-ha-noi-31902.html
[5]. Lawrence, P.R. and Lorsch, J.W. (1967). Organization and Environment: Managing Differentiation and Integration. Division of Research, Graduate School of Business Administration, Harvard University, Boston. https:// www.scirp.org/reference/refere ncespapers?referenceid=2524924
[6]. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (2023). Báo cáo thường niên về chuyển đổi số ngành ngân hàng.
[7]. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (2024). Báo cáo hoạt động thanh toán điện tử năm 2023.
[8]. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (2025). Số liệu giao dịch điện tử năm 2020-2024.
[9]. Nguyễn, T. P., & Trần, V. M. (2020). Ứng dụng công nghệ số trong hoạt động ngân hàng: Cơ hội và thách thức. Tạp chí Ngân hàng, 12, 45-52.
[10]. PwC. (2021). PwC global digital banking consumer survey 2021. PricewaterhouseCoopers. https://www.pwc.com/gx/en/industries/financial-services/assets/pwc-global-digital-banking-consumer-survey-2021.pdf
[11]. Schumpeter, J. A. (1934). The Theory of Economic Development: An Inquiry into Profits, Capital, Credit, Interest, and the Business Cycle. Harvard University Press. https://www.scirp.org/reference/refer encespapers?referenceid=3057208
[12]. World Bank (2023). Financial Inclusion and Digital Banking in Vietnam. https:// data.worldbank.org/country/viet-nam
[13]. World Bank. (2022). Digital financial inclusion and inclusive growth in Vietnam. https://www.worldbank.org/en/country/vietnam/publication
