CHUYỂN ĐỔI SỐ TRONG BẢO TỒN VÀ SÁNG TẠO THIẾT KẾ THỜI TRANG TỪ TRANG PHỤC DAO DỎ
DOI:
https://doi.org/10.59266/houjs.2025.882Từ khóa:
chuyển đổi số, trang phục Dao đỏ, thiết kế thời trang, di sản số, digital fashionTóm tắt
Trong bối cảnh công nghệ số phát triển mạnh mẽ, việc kết hợp chuyển đổi số với di sản văn hóa truyền thống mở ra nhiều hướng nghiên cứu và ứng dụng mới. Bài viết tập trung phân tích trường hợp trang phục Dao đỏ – một di sản văn hóa đặc sắc với hệ thống hoa văn, màu sắc và kỹ thuật thêu thủ công giàu ý nghĩa biểu tượng. Từ cơ sở lý luận về chuyển đổi số, thiết kế sáng tạo và di sản số, nghiên cứu đề xuất khả năng ứng dụng các công nghệ hiện đại như số hóa 3D, xây dựng thư viện số hoa văn, thiết kế thời trang bằng phần mềm 3D/AI, cùng trải nghiệm thực tế ảo (AR/VR). Các giải pháp này không chỉ góp phần bảo tồn giá trị nguyên bản của trang phục Dao đỏ mà còn tạo điều kiện để khai thác trong thiết kế thời trang đương đại, từ dòng ứng dụng đến digital fashion. Kết quả nghiên cứu cho thấy chuyển đổi số có thể trở thành cầu nối giữa bảo tồn và sáng tạo: vừa gìn giữ bản sắc dân tộc, vừa thúc đẩy đổi mới trong đào tạo và sản xuất thiết kế thời trang. Trên cơ sở đó, đề tài kiến nghị xây dựng ngân hàng dữ liệu số về trang phục Dao đỏ, hướng tới mô hình bền vững gắn kết cộng đồng, nhà nghiên cứu và ngành công nghiệp sáng tạo.
Tài liệu tham khảo
[1]. Cameron, F. & Kenderdine, S. (eds.) (2007). Theorizing Digital Cultural Heritage: A Critical Discourse. MIT Press, Cambridge, MA.
[2]. Kalay, Y.E., Kvan, T. & Affleck, J. (2007). New Heritage: New Media and Cultural Heritage. Routledge, London.
[3]. McQuillan, H. (2022). ‘Digital fashion as cultural preservation: Integrating heritage motifs in virtual design’. Fashion Practice, 14(2), pp. 135-152.
[4]. Parry, R. (2007). Recoding the Museum: Digital Heritage and the Technologies of Change. Routledge, Abingdon.
[5]. Sun, L. & Zhao, Y. (2020). ‘3D garment simulation and AI applications in fashion design’. International Journal of Fashion Technology, 9(1), pp. 22-34.
[6]. UNESCO (2003). Charter on the Preservation of Digital Heritage. Paris: UNESCO.
[7]. Vial, G. (2019). ‘Understanding digital transformation: A review and a research agenda’. The Journal of Strategic Information Systems, 28(2), pp. 118-144.
[8]. Vorreiter, V. (2009). Songs of Memory: Traditional Music of the Golden Triangle. Chiang Mai: Studio 7.
[9]. Wilson, B. & Leong, K. (2018). ‘Digital heritage in Asia: Opportunities and challenges’. International Journal of Heritage Studies, 24(6), pp. 1-18.
[10]. Zhao, H. (2021). ‘Virtual heritage and immersive technologies in cultural preservation’. Journal of Cultural Heritage, 49, pp. 221-229.
[11]. Pantano, E. (2015). ‘Engaging consumers through the storefront: Experiments on digital fashion marketing’. Journal of Retailing and Consumer Services, 22, pp. 149-157.
[12]. Rocamora, A. (2022). Digital Fashion Studies: Research Perspectives. Bloomsbury, London.
[13]. Nguyễn Thanh Hoa (2007). “Một số đặc điểm trang phục phụ nữ Dao Đỏ ở Bắc Hà, Lào Cai”. Tạp chí Dân tộc học, số 3, tr. 45-53.
[14]. Trần Hồng Liên (2014). Trang phục truyền thống các dân tộc Việt Nam. Hà Nội: NXB Văn hóa - Thông tin.
[15]. Hoàng Nam (2016). “Bảo tồn di sản văn hóa trong bối cảnh hội nhập quốc tế”. Tạp chí Văn hóa Nghệ thuật, số 380, tr. 10-15.
[16]. Nguyễn Thị Thu Hằng (2019). “Ứng dụng công nghệ số trong bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa”. Tạp chí Văn hóa Dân gian, 5, tr. 22-29.
[17]. Phạm Lan Oanh (2020). “Chuyển đổi số và vấn đề bảo tồn di sản văn hóa phi vật thể”. Tạp chí Văn hóa Nghệ thuật, 421, tr. 7-12.
[18]. Bùi Quang Thắng (2005). Trang phục các dân tộc thiểu số Việt Nam. Hà Nội: NXB Thế giới.
[19]. Đặng Văn Bài (2021). “Chuyển đổi số trong quản lý và phát huy giá trị di sản”. Tạp chí Di sản Văn hóa, 4, tr. 3-9.
[20]. Nguyễn Văn Huy (2009). Di sản văn hóa và bảo tàng ở Việt Nam: Thực tiễn và định hướng phát triển. Hà Nội: NXB Chính trị Quốc gia.
[21]. Lê Thị Minh Lý (2018). “Quản lý di sản văn hóa trong thời kỳ hội nhập”. Tạp chí Nghiên cứu Văn hóa, 2, tr. 15- 22.
[22]. Viện Văn hóa Nghệ thuật Quốc gia Việt Nam (2020). Chuyển đổi số trong lĩnh vực văn hóa nghệ thuật. Báo cáo chuyên đề, Hà Nội.
[23]. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (2021). Chiến lược chuyển đổi số ngành văn hóa đến năm 2030. Hà Nội.
