XÃ HỘI HỌC TẬP SỐ VÀ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG TẠI VIỆT NAM: PHÂN TÍCH CHIẾN LƯỢC THÚC ĐẨY BA TRỤ CỘT
DOI:
https://doi.org/10.59266/houjs.2025.787Từ khóa:
Xã hội học tập số, chuyển đổi số, phát triển bền vững, giáo dục, học tập suốt đờiTóm tắt
Bài báo này phân tích vai trò chiến lược của xã hội học tập số trong việc thúc đẩy các Mục tiêu Phát triển Bền vững (PTBV) tại Việt Nam, tập trung vào mối liên hệ tương tác với ba trụ cột kinh tế, xã hội và môi trường. Dựa trên phương pháp phân tích tài liệu thứ cấp và các văn bản chính sách then chốt của Chính phủ (Quyết định 749/QĐ-TTg, 131/QĐ-TTg, 387/QĐ-TTg), nghiên cứu đưa ra luận điểm rằng xã hội học tập số là một cơ chế tích hợp có tính hệ thống, vượt ra ngoài cách tiếp cận chỉ tập trung vào ngành giáo dục hay vốn nhân lực. Phân tích, được minh họa bằng các số liệu từ những báo cáo uy tín, chỉ ra rằng xã hội học tập số tạo ra một vòng lặp tích cực: thúc đẩy tăng trưởng kinh tế qua việc nâng cao vốn nhân lực và thị trường EdTech; giảm bất bình đẳng trong tiếp cận giáo dục; và đóng góp gián tiếp vào việc thực hiện các cam kết khí hậu qua giảm dấu chân carbon. Tuy nhiên, quá trình này đang đối mặt với thách thức nghiêm trọng về khoảng cách số, thể hiện ở sự chênh lệch trong tiếp cận hạ tầng và năng lực sử dụng công nghệ. Từ đó, nghiên cứu đề xuất một khung chiến lược nhấn mạnh sự cần thiết của các giải pháp mang tính bao trùm nhằm thu hẹp khoảng cách số, đảm bảo một quá trình chuyển đổi thực sự bền vững và công bằng cho Việt Nam.
Tài liệu tham khảo
[1]. Becker, G. S. (1993). Human capital: A theoretical and empirical analysis, with special reference to education (3rd ed.). The University of Chicago Press.
[2]. International Energy Agency. (2021, October). World energy outlook 2021. IEA.
[3]. Ken Research. (2024). Vietnam online education market outlook to 2030. Truy cập từ https://www.kenresearch. com/industry-reports/vietnam-online- education-market
[4]. PwC Vietnam. (2021). Vietnam digital readiness report. https://www.pwc. com/vn/en/publications/vietnam- publications/digital-readiness.html
[5]. Ruggerio, C. A. (2021). Sustainability and sustainable development: A review of principles and definitions. Science of the Total Environment, 786, 147481 https://doi.org/10.1016/j. scitotenv.2021.147481
[6]. Selwyn, N. (2016). Is technology good for education?. Polity Press.
[7]. Thwe, W. P., & Kálmán, A. (2024). Lifelong learning in the educational setting: A systematic literature review. The Asia-Pacific Education Researcher, 33(2), 407-417. https://doi.org/10.1007/ s40299-023-00738-w
[8]. Tahara, K., et al. (2018). “Life-cycle greenhouse gas emissions of e-books vs. paper books: A Japanese case study.” Journal of Cleaner Production 189: 59-66.
[9]. Thủ tướng Chính phủ. (2020). Quyết định số 749/QĐ-TTg... “Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”.
[10]. Thủ tướng Chính phủ. (2021). Quyết định số 2222/QĐ-TTg... Chương trình chuyển đổi số trong giáo dục nghề nghiệp đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.
[11]. Thủ tướng Chính phủ. (2022a). Quyết định số 131/QĐ-TTg... Đề án “Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong giáo dục và đào tạo giai đoạn 2022 - 2025, định hướng đến năm 2030”.
[12]. Thủ tướng Chính phủ. (2022b). Quyết định số 387/QĐ-TTg... Chương trình “Đẩy mạnh phong trào học tập suốt đời trong gia đình, dòng họ, cộng đồng, đơn vị giai đoạn 2021 - 2030”.
[13]. Tổng cục Thống kê. (2022). Thông cáo báo chí về tình hình lao động việc làm quý IV và năm 2022. https://www.gso. gov.vn/tin-tuc-su-kien/2023/01/thong- cao-bao-chi-ve-tinh-hinh-lao-dong- viec-lam-quy-iv-va-nam-2022/
[14]. UNICEF. (2022). Điều tra các mục tiêu phát triển bền vững về trẻ em và phụ nữ Việt Nam 2020-2021, Báo cáo Tổng kết. https://www.unicef.org/vietnam/ vi/báo-cáo/điều-tra-các-mục-tiêu-phát-triển-bền-vững-về-trẻ-em-và-phụ-nữ- việt-nam-2020-2021
[15]. UNESCO. (2020). Education for Sustainable Development: A Roadmap. UNESCO Publishing. https://unesdoc. unesco.org/ark:/48223/pf0000374802
[16]. UNDP. (2024). Báo cáo Chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh ở Việt Nam (PAPI) năm 2024. United Nations Development Programme. https://www.undp.org/vi/vietnam/ publications/bao-cao-chi-so-hieu-qua- quan-tri-va-hanh-chinh-cong-cap-tinh- o-viet-nam-papi-nam-2024
[17]. We Are Social, & Meltwater. (2024). Digital 2024: Vietnam. https:// datareportal.com/reports/digital-2024- vietnam
[18]. World Bank. (2020). The Human Capital Index 2020 update: Human capital in the time of COVID-19. World Bank. https://openknowledge. worldbank.org/handle/10986/34432
[19]. World Bank. (2021). Digital Vietnam: The path to tomorrow. World Bank. https://openknowledge.worldbank.org/ entities/publication/fc34874a-23fc- 5f5d-8875-336f08aff359
[20]. World Bank. (2021). Digital skills in a digitizing Vietnam: Assessing the demand for digital skills in Vietnam. World Bank. https:// documents.worldbank.or g/en/ publication/documents-reports/ documentdetail/099145203242227159
[21]. World Bank. (2022). Vietnam Country Climate and Development Report. World Bank Group. https://www. worldbank.org/en/country/vietnam/ publication/vietnam-country-climate- and-development-report
